GÜNDELİK BİLMECELER

GÜNDELİK BİLMECELER

GÜNDELİK BİLMECELER

PARTHA GHOSE VE DİPANKAR HOME

ÇEVİRİ ÖZLEM ÖZBAL

Doğa en küçük bir çaba harcamadan ve en mükemmel bir kusursuzlukla en basit bir maddeden son derece farklı şeyler yaratılıyor. Hepsinin üzerinde ince bir tül örtülmüştür. Yaratılan her bir parçanın has özellikleri ve her bir durumun kendine has bir açıklaması var. Sonuçta hepsi bir bütünü oluşturuyor.

     Çaydanlığın Şarkısı: Su ısıtmak için ocağın üzerine koyarız birden çaydanlıktan tıslama sesi duyarız bu ses kaynama işlemine gelince ses tamamen kesilir bizde suyumuzun hazır olduğunu anlarız bunun temel nedeni nedir.

      Cevap: çaydanlığın içindeki suyun önce alt tabakası ısınır. Sıcaklık yükseldikçe dipteki su kabarcıkları oluşur. Bu kabarcıklar hafif olduklarından yukarı doğru çıkarlar. Yukarı doğru sıcaklık azaldığından dolayı su kabarcıklarını söndürür bizde bunu tıslama sesi olarak duyarız. Suyun üst tabakası tamamen ısındığında tıslama sesi kesilir.

      Yarım elma:elmayı ikiye böldüğümüzde yada kabuğunu soyduğumuzda neden kahverengileşir.

      Cevap: elmada tannik asit vardır. Tannik asit hava ile temas edince oksitlenir ve kahverengi rengini alır. Eğer elmanın üzerine limon damlatırsak tannik asidin etkisini kırır ve kahverengileşmeyi önler.

      Sakın Bir buz kabını yalamayın: bir buzluktan yeni çıkardığımız buza dokunduğumuzda elimiz yapışır ve sakın dilinizi deydirmeyin.

      Cevap: Parmaklarımızda her zaman azda olsa nem vardır bu nem buza hemen dokunduğumuzda hemen donar ve elimiz buza yapışır. eğer  dilimizi bir buza dokundurduğumuzda buzdan ayırmaya çalıştığımızda derimizi yüzer buda tahmin edemiyeceğimiz bir acı verir.

       Trakrörler ve çiftçiler: yumuşak çamurlu toprakta trakör  rahatça dolaştığı halde yere basan çiftçi dizine kadar batar.

       Cevap:  buradaki anlatılan olayda ağırlığın oluşturduğu basınca göre değişir. Traktörün ağırlığı geniş bir alana yayıldığı için basıncı düşer. Çiftçinin ağırlığı ayaklarıyla yere uyguladığı basınç arttığından dolayı traktöre göre daha çok batar.

      Kağıt yırtmak: bir kağıdı ne kadar hızlı yırtarsak yırtalım aşina olduğumuz ses olur.eğer kağıdı daha hızlı yırığımızda sesin artmasının nedeni nedir.

      Cevap : kağıt selülozdan yapılmıştır. Kağıdı yırtığımızda selüloz lifleri yırtılır ve havada ses dalgası oluşturur. Eğer hızlı yırtığımızda yırtılan selüloz lifleri birim zamandaki frekans artar ve sesin oluşturduğu şiddet artar.

      Horultu: insanlar neden horlar.

      Cevap : insanın ağız kısmının arka kısmında sarkık duran yumuşak bir et parçası vardır. Sırt  üstü yatıldığında hızlı nefes alındığında sarkık et öne arkaya gittiğinde horultu oluşur. Horultunun kesilmesi için yan yatması veya ağzının kapatılması lazımdır.

       Şişe atarken: varsayalım bir arabadan şişe atalım bu şişenin kırılma tehlikesini en aza indirmek için şişeyi hangi yöne atılmalıdır.

       Cevap :hareket eden bir arabadan atlarken arabanı gidiş yönüne doğru atladığımızda güvenilir olur. Ama şişeyide aynı yöne doğru atmayı düşündüğümüzde yanlış olur. Şişeyi geriye doğru atmalıyız çünkü geriye doğru attığımızda eylemsizliğini korumak istiyeceğinden dolayı şişe yere az şiddetle çarpar.

        Parlayan Gözler: kedilerin gözlerine gece azda olsa bir ışık düştüğünde gözleri parlar nedeni ne olabilir.

        Cevap : kedilerin gözlerinde insan gözlerinden farklı olarak kristaller vardır bu kristaller sayesinde göze gelen ışığı retinaya iki defa düşürür. Buda gözlerinin insan gözlerinden daha çok parlamasını ve geceleri insanlardan daha iyi görmelerini sağlar.

        Batıl inanç tutulması : güneş tutulması sırasında güneş ışınlarının zararlı olduğu yönde bir inanış vardır bu doğrumudur.

        Cevap : aslında her zaman güneşe çıplak gözle bakmak zararlıdır. Güneş tutulması sırasunda güneşe baktığımızda ışık azaldığından dolayı göz bebeği büyür daha sonra güneş çıtığında güneş ışınları göze geldiğinde ışınlar retina üzerinde toplağından dolayı hücreleri öldürüp kör edebilir.

Önemli olan gerçeği ele geçirmek değil takip etmektir

        Saçımızı tarayalım:saçımız kuru olduğun da taradıkdan sonra çok ince bir şekilde açılmış olan musluğa yaklaştırdığımızda akan suyun akış yönünü ve şeklini değiştirir bunun nedeni ne olabilir.

         Cevap : saçımıza sürdüğümüz tarak elektriksel yükle yüklendiği için akan suya yaklaştırıldığında su molekülleri elektrik yükü ile yüklenerek tarağa doğru yaklaşır.bunun temel nedeni elektirklenme sonucu suyun yüzey geriliminde meydana gelen değişikliktir.

        V  uçuşu:göç mevsiminde göçmen kuşları seyrettiğimizde v şekli çizerek uçarlar. Nedeni ne olabilir.

        Cevap : göçmen kuşları  kanatlarını  çırptıklarında  kanatları arasında kalan hava arkadan gelen kuşların yükselip uçmasını sağlar yada kanatlarını birbirine yakın bir şekilde  uçup en az şekilde enerji harcayarak göç esnasında yaşamlarını sürdürmek için en iyi uçuş şeklidir.

        Buzul buzul: bir buzul parçası neden üst taraftan değilde alt taraftan erimeye başlar bunun nedeni ne olabilir.

        Cevap : eğer üst taraftaki basınç artsa idi buz üst taraftan erirdi. Buzun ağırlığından dolayı suyun içine doğru bir basınç yapmasından dolayı buz alt kısımdan erimeye başlar.

Damla damla: yağmur neden birden boşalmıyorda damla damla yağıyor hikmeti nedir.   

        Cevap : yağmur bulutları çoğunlukla damlacıklar halinde bulunur ve gök yüzünde zerreciklerin etrafında  toplanırlar. buharlaşan su  yükseklere doğru çıkınca gittikçe büyük kütleler halini alır. Yağmurun birden boşalması çok ender olarak görülür buda sadece sağanak yağmur esnasında görülür.

        Deniz kabuğunun uğultısu: bir deniz kabuğunu kullağımıza götürdüğümüzde işittiğimiz ses gerçekten deniz sesimidir.

        Cevap: aslında deniz kabuğunu kulağımıza götürdüğümüzde ortam daki seslerin şiddetini artırarak işitiriz karınca sesi gibi ve bu sadece deniz kabuğunda görülen birşeyde  değildir.  su bardağını yada elimizi kulağımıza götürğüdmüzde aynı deniz kabuğunda işittiğimiz ses gibi ortamdaki düşük seviyededi sesleri işitiriz yani deniz kabuğundaki ses deniz sesi değildir.

        Göçmen kuşlar: heryıl yolarını kaybetmeden nasıl oluyor da tekrar bulunduğu yere geri dönebiliyorlar.

        Cevap: asılında daha tam olarak anlaşılmış değildir. Ama yapılan birkaç deneyle anlaşımaya çalışılmıştır. Bir gözlemci önce karanlık bir kutu içine koyup kutunun etrafında delikler açıp aynalar yardımıyla kutu içine ışık gönderildiğinde ışık yönü değiştiğinde kuşlarda yönünü değiştirmişler. Diğer bir deneyde kubbeli bir odada tavanına yıldız görünümü veren ışıklar konulmuş ve ışıkların konumu değiştiğinde yönlerini yeni konuma ayarlıyarak uçtukları görülmüştür.

       Cehaletin saadeti: yüksek gerilim telleri üzerinde kaygısızca duran kuşları ne olurda çarpılmazlar.

       Cevap: bir yüksek gerilim hattında gerilimin büyüklüğü tek başına etkili değildir. Yani iki nokta arasındaki gerilim düşüşüdür. kuşların ayakları arasındaki gerilim düşüşü az olduğundan dolayı ve vücut dirençleri yüksektir. Eğer vücutlarından başka bir yer tellere değerse bu da onların telef eder.

      Arıların vızıltısı: arılar nasıl vızıldarlar.

      Cevap : asıllında bu çok basit bir açıklamadır. Kanatların saniyede çırpma sayısına bağlı olarak değişir. Bir arı eğer bal taşımıyor ise saniyede 440 defa kanat çırparlar eğer bal taşıyorlar ise saniyede 330 kere kanat çırparlar.bir kara sinek saniyede 352 defa kanat çırparlar.

      Yangın var: çıkan yangınlarda itfaye ekipleri  neden su kulanmayı tercih ederler.

      Cevap: kulanılmasının etkin iki nedeni vardır. Suyun yanan cisimden büyük derecede ısı alması ikinci nedeni ise buharlaşan  su ateşin etrafını sararak yanan cismin su ile temasını önler buda gösteriyor ki yanama olayları için gereken oksijen olmadan yanma olayları gerçekleşmez.

      Çaydanlıktaki delik: acaba çaydanlıklardaki delik neden konulmuştur. Delik olmasa idi ne olurdu.

      Cevap:çaydanlığın içindeki su zamanla soğur ve yoğunlaşmaya başlar.bunun sonucunda çaydanlığın içinde bir vakum etkisi oluşur ve kapağın açılmasını zorlaştırır. Delik sayesinde  iç ve dış basınç bir birine eşit olur.

       Birgün İskoçya dağlarında bir gök bilimcisi bir fizik çive bir matematikçi dolaşıyorlarmış bir süre sonra bir çiftliğin önünden geçmişler ve önünde oylayan bir koyun görmüşleruzaktan bakan gök bilimci demekki dağlardaki koyunlar siyahtır demiş.

      Fizikçi söze atılmış bu kadar çabuk genelleme yapamazsın demiş senin söylediğin çok küçük bir .örneklemdir demiş bunu diye bilmen için dünyadaki tüm yüksek dağları dolaşman lazımdır. şuan için söyleye bileceğin tek şey İskoçya dağlarındaki  koyunların siyah olduğudur ve matematikçiye  dönerek fikrini sormuş.

     Bunun üzererine matematikçi usura bakmayın ikinizlede aynı görüşte değilim demiş. Şuan şurada  duran hayvanın sadece söylene bilecek tek şey var oda sadece bize dönük kısmının siyah olarak göründüğüdür.

“Bir köy muhtarsız olmaz. Bir iğne ustasız olmaz, sahipsiz olamaz. Bir harf katipsiz olamaz, biliyorsun  nasıl oluyor ki nihayet derecede muntazam şu memleket hakimsiz olur”.