HÜCRE VE HÜCRENİN ORGANELLERİ
Canlılar birbirinden farklı gibi gözükseler de mikroskopla incelendiğinde gözle görülemeyecek kadar
küçük hücrelerden oluşmaktadır.
Büyüme, gelişme, beslenme, solunum, boşaltım ve üreme gibi yaşamsal olaylar canlılar için ortak özelliktir.
Canlılar varlıklarını sürdürebilmesini sağlayan yaşamsal olaylar hücrelerde gerçekleşir.
Canlılık olaylarının gerçekleştiği hücreler çekirdek, sitoplazma ve hücre zarı olmak üzere 3 temel kısımdan oluşmaktadır.
Hücrenin Temel Kısımları
Hücre Zarı:
Hücre Duvarı:
•Sadece bitki hücresinde bulunur
•Cansızdır
•Hücre zarının dışında bulunur
•Bitki hücrelerine dayanıklılık sağlar ve korur.
Çekirdek:
Hücrenin yönetim merkezidir ve yaşamsal olayların yürütülmesi çekirdek tarafından yürütülür.
Çekirdeğin yapısında bulunan kalıtsal materyaller bulunur.
Kromozom: canlılıkla ilgili kalıtsal yapıları taşır.
DNA:hücrenin yönetici molekülüdür. Üzerinde genetik kodları taşır.
Gen:DNA üzerinde bulunan bir özellikle özelleşmiş DNA bölümleridir.
Sitoplazma: Hücre zarı ve çekirdek arasında bulunan büyük bir bölümü sudan oluşan yarı akışkan maddedir.
Sitoplazma ; sindirim, enerji üretme, solunum gibi yaşamsal olayların gerçekleştiği yerdir.
Sitoplazmada; kloroplast, mitokondri, koful, ribozom, golgi cisimciği, endoplazmik retikulum , sentriyol ve lizozom gibi yaşamsal olayların gerçekleştiği organeller bulunur.
Mitokondri besinleri parçalayarak hücrenin enerji ihtiyacını karşılayan organeldir
•Bitki ve hayvan Hücrelerinde bulunur
Ribozom: Hücreye özgü protein sentezi yapar.
• Bitki ve hayvan hücresinde bulunur.
Endoplazmik Retikulum Hücre zarı ve Çekirdek arasında bulunur Hücre içi madde iletimi sağlar
• Bitki ve hayvan hücresinde bulunur.
Koful Besin, su ve atık madde depolayabilir
•Bitki ve hayvan hücrelerinde bulunur
•Hayvan hücrelerinde küçük ve çok sayıda iken bitki hücrelerinde büyük ve az sayıdadır
Golgi Cisimciği salgı maddelerinin oluşmasında görevlidir Vücudumuzda ter, tükürük ve süt bezlerinde bulunur.
• Bitki ve hayvan hücrelerinde bulunur
Kloroplast sadece bitki hücrelerinde bulunur Kloroplast yapısında yeşil renkli klorofil içerir.
•Su ve karbondioksit kullanarak klorofil maddesi yardımıyla besin ve oksijen üretir Bu olaya fotosentez denir.
Sentriyol hücre bölünmesinde görevlidir Bölünme sırasında iğ iplikleri oluşturur.
• Sadece hayvan hücrelerinde bulunur