BİYOTEKNOLOJİ
Ø Canlı hücrelerde teknolojik yöntemler ile
istenilen yönde değişiklikler yapmak amacıyla kullanılan uygulamalardır.
Ø Biyoteknolojik uygulamaları genellikle genetik mühendisleri yapar.
Gen Tedavisi:
Hücredeki eksik ya da
hatalı genlerin işlevini üstlenecek yeni genlerin hücreye aktarılması olayıdır.
Gen Aktarımı:
Bir canlının hücrelerine
başka bir canlının DNA’sının belli bir bölümünün yerleştirilmesi işlemine gen
aktarımı denir.
Gen aktarımı ile
canlının DNA’sı tamamen değişmez, yeni bir tür oluşmaz, canlıya yeni bir
özellik kazandırılır.
Genellikle
farklı türler arasında gerçekleşir.
Aktarılan
gen başka bir canlıda işlevini sürdürür.
Islah:
Daha verimli bitki ve
hayvan ırklarının elde edilmesi ıslah çalışması olarak adlandırılır.
Bu yöntemde istenmeyen
özellikler yapay seçilim yapılarak ayıklanır.
İnsanlar bazı bitki ve
hayvan türlerini seçerek istedikleri özellikte bireyler elde edebilirler ya da
istenmeyen özellikleri ayıklarlar. Bu olaya yapay seçilim denir.
Klonlama:
·
Genetik kopyalar oluşturulur.
·
Elde edilen bireyin kalıtsal yapısı vücut hücresinin çekirdeği (DNA’sı)
alınan canlı ile aynıdır.
·
Klonlamanın temeli eşeysiz üremedir.
·
Tür içi çeşitliliğe katkı sağlamaz.
·
Klonlama sayesinde yapay organlar üretilmesi ve organ nakli bekleyen
hastaların sağlığına kavuşması hedeflenmektedir.
Ø Çevre şartlarına dayanıklı bitki ve hayvan
üretimi ile gübre ve ilaç kullanımının azalması
Ø Kirli suların arıtılmasında bakterilerin
kullanılması
Ø Birçok aşı, antikor ve ilacın geliştirilmesi,
özellikle pandeminin sona erdirilmesi için aşı geliştirilmesi
Ø Bakteriler sayesinde insülin gibi hormonların
üretilmesi
Ø Kanser, AIDS gibi bazı hastalıkların tedavisinin
gerçekleştirilmesi
Ø Yapay doku ve organların yapılması
Ø Daha çok ürün veren bitki ve hayvan
üretilmesi
Ø Canlıların olgunlaşma süresinin kısaltılması
Ø Islah çalışmaları ile ürünlerin kalitesinin
artırılması
Ø Sebze ve meyvelerin raf ömürlerinin
uzatılması
Ø Yüksek proteinli besinlerin üretilmesi
Ø Vitamin miktarı artırılmış ürünlerin
üretilmesi
Olumsuz Yönleri
v Ekolojik dengenin
bozulması
v Biyoçeşitliliğin
azalması
v Tohumların
kısırlaşması ve sadece GDO’lu tohumların kullanılabilir olması
v GDO’nun insan
sağlığını tehdit etmesi
v Biyoteknoloji
ürünlerinin alerjik ve toksik etkisinin olması
v Biyolojik silah
üretilmesi
v Canlılarda
mutasyonların görülmesi
v Tarımda kullanılan
tohum ve ilaçların biyoteknoloji gücüne sahip şirketlerde olması
Canlı klonlamasının etik, ahlaki ve dini değerlere zarar vermesi