ISINMA ve SOĞUMA GRAFİKLERİ
Isınma grafiği
Dış ortamdan ısı alan maddelerde sıcaklık artışı görülür ve hal değişimine neden olur.
I aralık:
* Maddenin sıcaklığı artmaktadır.(-10C-0C)
*Madde katı haldedir.
*Hal değişimi görülmez.
*Madde dışarıdan ısı almıştır.
II aralık :
*maddenin sıcaklığı 0 C sabit kalmıştır yani sıcaklık artışı görülmemiştir.
*Madde katı-sıvı haldedir.
*Haldeğişimi görülür.
* Alttaki ilk yatay çizgi bu grafikte erime(donma ) noktasını verir.
*madde dışarıdan ısı almaya devam etmektedir.
III aralık:
* Maddenin sıcaklığı artmaktadır.(0 C-100 C)
*Madde sıvı haldedir
*Hal değişimi görülmez.
*Madde dışarıdan ısı almıştır.
IV aralık:
*maddenin sıcaklığı 100C sabit kalmıştır yani sıcaklık artışı görülmemiştir.
*Madde sıvı-gaz haldedir.
*Haldeğişimi görülür.
* Üsteki yatay çizgi bu grafikte kaynama noktasını verir.
*madde dışarıdan ısı almaya devam etmektedir.
V aralık:
* Maddenin sıcaklığı artmaktadır.(100 C --)
*Madde gaz haldedir.
*Hal değişimi görülmez.
*Madde dışarıdan ısı almıştır.
Soru:
Sıvı bir maddeye ait sıcaklık zaman grafiği verilmiştir. Buna göre aşağıdaki bilgilerden kaç tanesi doğrudur?
I-) I aralıkta madde sıvı haldedir.
II-) Erime noktası 18 C dir.
III-) III aralıkta madde sıvı haldedir.
IV-) Bu madde I-III aralıklarda dışarıdan ısı alır iken II aralıkta ısı alışı durmuştur.
V-) Bu madde I-III aralıklarda sıcaklık artışı olur iken II aralıkta sıcaklık artışı olmamıştır.
Çözüm:
grafik sıvı bir maddeye ait olduğundan I aralıkta sıvı II aralıkta sıvı -gaz III aralıkta gaz halindedir.
II aralıkta sıvının kaynama noktası 18 C dir.bu sıvı madde tüm aralıklarda ısı almaya devam etmiştir.
sonuç: I-V maddeler doğru geri II-III-IV maddeleri yanlış açıklamadır.
Soğuma grafiği:
I aralık:
*Madde ısı kaybetmektedir.
*Sıcaklık azalmaktadır.(120-100)
*Madde gaz halindedir.
*Hal değişimi görülmez.
II aralık:
* Sıcaklık değişimi görülmez.
*Madde ısı kaybetmeye devam etmektedir.
*Madde gaz-sıvı haldedir.
*Hal değişimi görülür.
*100 C yoğuşma sıcaklığıdır.
III aralık:
*Madde ısı kaybetmektedir.
*Sıcaklık azalmaktadır.(100-0)
*Madde sıvı halindedir.
*Hal değişimi görülmez.
IV aralık:
* Sıcaklık değişimi görülmez.
*Madde ısı kaybetmeye devam etmektedir.
*Madde sıvı-katı haldedir.
*Hal değişimi görülür.
*0 C donma sıcaklığıdır.
V aralık:
*Madde ısı kaybetmektedir.
*Sıcaklık azalmaktadır.(0-10)
*Madde katı halindedir.
*Hal değişimi görülmez.
Örnek:
Yukarıdaki grafik ısı kaybeden bir gaza aittir. Buna göre aşağıdaki açıklamalardan hangileri doğrudur?
I-) Madde dış ortama ısı vermektedir.
II-) Kaynama noktası 7 C tur.
III-) I-III aralıklarda madde sıcaklığı artmaktadır.
IV-) II aralıkta madde gaz-sıvı haldedir.
V-) I aralıkta madde gaz halindedir.
Çözüm:
*soğuma grafiği olduğundan dolayı dış ortama ısı verir.
*gaz maddeolduğundan ilk yatay çizgi kaynama noktasıdır.
*soğuma grafiği olduğundan dolayı sıcaklık artışı görülmez.
*kaynama sıcaklığında madde gaz- sıvı haldedir.
Sonuç:
I-II-IV-V doğrudur.
Soru:
Maddeler
|
Erime noktası C
|
Kaynama noktası C
|
K
|
-22
|
92
|
L
|
7
|
70
|
M
|
10
|
110
|
N
|
-5
|
60
|
Yukarıda erime ve kaynama noktaları verilen K,L,M ve N maddeleri için aşağıdaki soruları cevaplayınız?
A-) 5 C maddeler hangi haldedir?
K: Sıvı L:Katı M:Katı N:Sıvı haldedirler.
B-) 66 C maddeler hangi haldedir?
K:sıvı L:sıvı M: sıvı N:gaz haldedirler.
C-) hem 20 C hemde 88 C maddeler sıvı haldedir.
K ve M maddeleri her iki sıcaklıkta da sıvı haldedirler.
*****not*****
*Bir madde için verilen sıcaklık
erime ve kaynama noktaları arasında ise madde daima
sıvı haldedir.
* Verilen sıcaklık
erime sıcaklığından küçük ise daima katı haldedir.
*Verilen sıcaklık
kaynama sıcaklığından büyük ise daima gaz haldedir.
