BASİT MAKİNELER
Günlük hayatta işimizi kolaylaştıran kuvvetin yönünü ve doğrultusunu değiştiren bir kaç parçadan oluşan araçlara basit makine denir.
*Hiç bir basit makineden işten ve enerjiden kazanç yoktur.
*Basit makineden kuvvetten kazanç var ise yoldan kayıp olur.
*Basit makineden yoldan kazanç var ise kuvvetten kayıp olur.
MAKARALAR
SABİT MAKARA
sabit makara |
*Kuvvet(F)=Yük(P) tür.
*Kuvvet aşağı yönlü,yük yukarı yönlüdür.(kuvvetin yönünü değiştirir.)
*Kuvvetten ve yoldan kayıp veya kazanç yoktur.
*İşten ve enerjiden kazanç yoktur.
*Yükü yerden 1 metre kaldıra bilmek için ipi 1 metre çekmek gerekir.
Kuvvet kazancı=P/F ile bulunur.
HAREKETLİ MAKARA
Hareketli makara |
Yük ile beraber hareket eden makaralara hareketli makara denir.
*Kuvvet yükün yarısı kadardır.F=P/2
*Kuvvet ile yük aynı yönlüdür.
*Kuvvet yükten küçük olduğundan kuvvetten kazanç bulunur.
*Yükü 1m kaldıra bilmek için ipi 2 metre çekmek gerekir bu da yoldan kayıp olduğunu gösterir.
*Kuvvetten kazanç yoldan kayıp olur.
*işten ve enerjiden kazanç yoktur.
Kuvvet kazancı=P/F ile bulunur.
PALANGALAR
Sabit ve hareketli makaraların aynı bir üzerine bağlanmasına palanga denir.
*Tüm palangalar da en az bir hareketli makara bulunduğundan daima kuvvetten kazanç yoldan kayıp olur.
**Kuvvet kazancı=P/F ile bulunur
örnek olarak çıkan sonuç 4/1 ise yükü 1 metre kaldırmak için ipi 4 metre çekmek gerekir.
Vinçlerde ve hurdalıklarda ağır kaldırmada kullanılır.
palangada kuvvetin yönü aşağı ise:
''F=P/ makara sayısı'' ile bulunur.
yanda ki palangada yük 120N ise
F=120/3
F=40 N olur.
palangada kuvvetin yönü yukarı ise:
''F=P/ (makara sayısı +1)'' ile bulunur.
yanda ki palangada yük 120N ise
F=120/(4+1)
F=24 N olur.
0
NOT: Makara sayısı eşit olan palangalardan kuvvet yukarı olanda daha fazla kuvvetten kazanç bulunur ve kuvvet değeri kuvvet yukarı yönlüden daha küçüktür.