5. SINIF 5. ÜNİTE KONU ÖZETİ

 

 IŞIĞIN YAYILMASI



Çevremizdeki nesneleri görmemize yarayan en önemli şey ışıktır.


Işık bir enerji kaynağıdır.


Bir ışık kaynağından çıkan ışık ışınları doğrusal bir yol izler.


Işığın izlediği yol basit ışın çizimleri ile gösterilir.








ışık ışınlarının doğrusal bir yol izlediğine ait günlük hayattan örnekler.






Düz ve eğri borudan ışık kaynağına bakma deneyi



  sonuç: ışık doğrusal bir yol izler.




Karton kutu ve ışık kaynağı deneyi







 sonuç: ışık her yöne doğrusal bir şekilde yayılır.



Ortasında delik açılmış kartonlardan ışık kaynağına bakmak





sonuç: ışık doğrusal bir yol izler.





Güneş gibi mum gibi noktasal ( küresel ) ışık kaynaklarından çıkan ışık ışınları her yöne doğrusal bir şekilde yayılır.


Sahne ışıkları, el feneri araba farları, sokak lambaları gibi noktasal olmayan ışık kaynakları sadece aydınlatılması istenen yeri aydınlatır.


 

 Yansıma, yansıma çeşitleri ve yansıma kanunları




Yansıma : ışığın bir yüzeye çarparak yön değiştirmesine denir.






Görme Olayı: cisimlere çarpan ışınların yansıyıp gözümüze gelmesi ile gerçekleşir.


Düzgün Yansıma: ışık kaynağından çıkan paralel ışık ışınlarının yüzeye çarptıktan sonra yine birbirine paralel olarak yansımasına düzgün yansıma denir.





Not: Düzgün yansıma pürüzsüz ve durgun su yüzeyinde gerçekleşir.


Dağınık Yansıma: ışık kaynağından çıkan paralel ışık ışınlarının yüzeye çarptıktan sonra dağınık yansımasına düzgün yansıma denir.




Not: Dağınık yansıma pürüzlü ve dalgalı su yüzeyinde gerçekleşir.




Yansıma Kanunları


Gelen ışın :Işık kaynağından yansıtıcı yüzeye ulaşan ışındır.


Yansıyan ışın :Yansıtıcı yüzeyden geldiği ortama geri dönen ışındır.


Normal: Gelen ışının düştüğü yüzeye dik olarak çizilen çizgidir.


Gelme açısı: Gelen ışın ile normal arasındaki açıdır.


Yansıma açısı :Yansıyan ışın ile normal arsındaki açıdır.



yansıma kanunları


1.



Gelen ışın, yansıyan ışın ve yüzeyin normali aynı düzlemdedir.





2.


Gelme açısı, yansıma açısına eşittir.








3.


 Yansıtıcı yüzeye dik gönderilen ışın kendi
üzerinden geri yansır.



















konu anlatımı için tıkla


 IŞIĞIN MADDE İLE KARŞILAŞMASI

Bir ışık kaynağı madde ile karşılaştığında ya tamamına yakını geçer, ya bir kısmı geçer yada hiç geçmez.





Saydam Madde Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını geçiren maddelere saydam madde denir.



• saydam maddelerin arkasındaki cisimler net
görünür.

•Üzerine düşen ışığın tamamına yakınını geçirir.












Yarı Saydam Madde üzerine düşen ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam madde denir.



Üzerine düşen ışığın bir kısmını geçirir.

Cismin arkasındaki nesnelere net görünmez.










Saydam olmayan opak madde Üzerine düşen ışığı geçirmeyen maddelere saydam olmayan opak madde denir.



•Üzerine düşen ışığı geçirmez.

•Cismin arkasındaki nesne görülmez.















 

KONU ANLATIMI İÇİN TIKLA 



 TAM GÖLGE NEDİR?








Işığı geçirmeyen bir madde üzerine ışık ışınları düştüğünde ışık ışınları cismin arka tarafına geçemez. Cismin arka tarafında oluşan karanlık bölgeye tam gölge denir.



GÖLGE NASIL OLUŞUR?





  • Işık ışınlarının doğrusal yol izlemesi

  • Işık ışınlarının önüne saydam olmayan opak madde geçmesi gerekir.


HER CİSMİN GÖLGESİ KENDİNE BENZER






BÜYÜK CİSİMLERİN GÖLGESİ BÜYÜK KÜÇÜK CİSİMLERİN GÖLGESİ KÜÇÜK OLUR




GÖLGE BOYUNU DEĞİŞTİRME




cismi ışık kaynağına yakınlaştırır isek gölge boyu büyür. cismi ışık kaynağından uzaklaştırırsak gölge boyu küçülür.


ışık kaynağı cisme yakınlaştırılırsa gölge boyu büyür. ışık kaynağı cisimden uzaklaştırılır ise gölge boyu küçülür. 



 perde cisme yakınlaştırılır ise gölge boyu küçülür. perde cisimden uzaklaşırsa gölge boyu büyür.







sabah vakti cismin gölge boyu büyük ve yönü batıya doğrudur.

akşam vakti cismin gölge boyu büyük ve doğuya doğrudur.

öğlen vakti cismin gölge boyu kısa ve cismin dibine doğrudur.


konu anlatımı için tıkla

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder