Çamaşır suyu kıyafetlerin rengini alır. Limon suyu ekşidir. Bu maddelerin ortak özelliği asit olmaları. Elimizi yıkamak için kullandığımız sabun ise bazdır. Peki, asit ve baz nedir? Okulda kimya dersinde ya da laboratuvarında sıkça karşılaştığımız bu kavramlar neden önemli?
Asitler ve bazlar hayatımızın her alanında karşılaştığımız maddeler. Örneğin asit yağmurları önemli bir çevre sorunudur. Tükettiğimiz besinlerin sindirilmesinde mide öz suyunda bulunan asitlerin önemli görevleri vardır. Çamaşırları ve bulaşıkları yıkarken kullandığımız deterjanlar ise bazik özelliktedir.
Asit ve baz kavramları maddelerin kimyasal tepkimelerde nasıl davranacağı hakkında bilgi verir.
İlk olarak “Asit ve baz nedir?” sorusunu cevaplayalım. Bu kavramlar için yapılan birden fazla tanım var. Bunlar arasında en yaygın kullanılanlardan biri İsveçli bilim insanı Svante Arrhenius tarafından yapılan Arrhenius asit-baz tanımı. Buna göre suda çözündüğünde çözeltiye artı yüklü hidrojen iyonları (H3O+) veren maddeler asit, hidroksil (OH-) iyonu veren maddeler baz olarak tanımlanır.
Bir proton ve bir elektrona sahip hidrojen atomu bir elektron verdiğinde artı yüklü hidrojen iyonu oluşur.
Asitlik derecesi ise pH değeri ile ölçülür. pH değeri 7’nin altında olan çözeltiler asit, 7’nin üzerinde olan çözeltiler bazik olarak tanımlanır. pH değeri 7 olan çözeltiler ise nötrdür.
pH Değeri Nasıl Hesaplanır?
pH, çözeltinin birim hacmindeki artı yüklü hidrojen iyonlarının mol sayısının logaritmasının eksi değeri alınarak hesaplanır.
Aslında bir çözeltinin asidik mi, bazik mi olduğu suya göre kıyaslanarak belirlenir. Bu nedenle saf suyun pH değeri 7’ye eşittir yani su nötr bir çözeltidir.
pH=7 Değeri Neden Nötr Kabul Edilir?
Saf su iyonlaşarak artı yüklü hidrojen iyonlarına ve eksi yüklü hidroksil iyonlarına ayrışır.
2H2O ⇌ H3O+ + OH-
Ancak su moleküllerinin çok küçük bir kısmı ayrışır. Örneğin bir litre suda 1x10-7 mol artı yüklü hidrojen iyonu ve 1x10-7 mol eksi yüklü hidroksil iyonu bulunur. pH değerini hesaplamak için kullanılan formülde hidrojen iyonu derişimi yerine bu değeri koyarak hesaplama yaparsanız pH değerinin 7 olduğunu görebilirsiniz
Alıntıdır
http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/asit-ve-baz-nedir
