BASINÇ
KATILARIN BASINCI
Cisimlerin ağırlıklarından dolayı bulundukları yüzeylere uyguladıkları dik kuvvete basınç adı verilir.
- Bir demir çivi toprak yüzeye yandaki gibi dikey ve yatay olarak konulduğunda, üzerine aynı kuvvet
uygulandığı halde toprağa aynı miktarda batmadığı gözlemlenir.
Aynı ağırlıkta olan ördek ile horozdan, ördeğin ayağının perdeli olması basıncı azaltır ve karda
daha az batar.
Futbolcuların sahada çivili krampon giymesi basıncı arttırır.
*Kışın geniş tabanlı botların giyilmesi basıncı azaltır.
*Bazı araçların tekerleklerinin daha geniş olması ya da teker yerinepalet kullanılması basıncı azaltır.
*Topuklu bir ayakkabı çamur yüzeye daha çok batarken, düz tabanlı bir ayakkabı daha az batar.
*Mutfakta bıçağın daima keskin yüzeyi kullanılır.
--Basıncın olabilmesi için cismin mutlaka bir ağırlığının olması ve cismin bir alanla temas halinde olması gerekir.
Katı basıncına etki eden faktörler:
1-) Uygulanan Kuvvet:
Bir kamyon kasasında malzeme varken ya da kasa boşken kamyonun zemine uyguladığı basınç
farklıdır.
*Dolu kamyonun yere uyguladığı basınç boş kamyonun yere uyguladığı basınçtan fazladır.
Örnekten de anlaşılacağı gibi yerle temas eden yüzey alanı sabit kaldığında uygulanan kuvvet(ağırlık) artarsa basınç artar.
-- Kuvvet ile basınç doğru orantılıdır.
- kuvvet artarsa basınç artar.
- kuvvet azalırsa basınç azalır.
Özdeş küplerle oluşturulmuş düzeneklerde 1. düzeneğin ve 2. düzeneğin yüzey alanları eşit farklı olan 2. düzeneğin ağırlığı(kuvveti) fazla olduğundan 2. düzeneğin uyguladığı basınç daha fazladır.
2. resimdeki cismin uyguladığı kuvvet çok olduğundan yere uyguladığı kuvvet fazladır.
2-Yüzey Alanı:
Aynı ağırlığa sahip iki cisimden yerle temas eden yüzey alanı büyük olanın uyguladığı basınç az.
Yüzey alanı küçük olanın uyguladığı basınç fazladır.
Özdeş dikdörtgenler prizmalarından 1. düzeneğin yüzey alanı 2. düzeneğin yüzey alanından fazladır.
Basınç ile yüzey alanı ters orantılıdır.
--Yani düzeneklerden yüzey alanı küçük olanın uyguladığı basınç büyük .
--Yüzey alanı büyük olanın uyguladığı basınç küçüktür.
