BİTKİ VE HAYVANLARDA ÜREME
Canlıların hayat döngüsü üreme ile başlar.Üreme tüm canlılar için orak bir özelliktir.2 çeşit üreme şekli vardır.
1-Eşeyli üreme:Anne ve baba gibi eşeylerin kendine benzer yavru meydana getirmesidir.
-Eşeyli üremede 2 ata birey vardır.
-Eşeyli üremede üreme hücreleri sperm ve yumurta hücreleri görev alır.
2-Eşeysiz üreme:1 ata bireyin kendine benzer yavru meydana getirmesine eşeysiz üreme denir.
-eşeysiz üremede 1 ata birey vardır.
-üreme hücreleri görev almaz(sperm ve yumurta).
*** eşeysiz üreme canlı çeşitliliğine neden olmaz.
Eşeysiz Üreme Çeşitleri
1.Bölünerek Üreme: Bir hücreli mikroorganizmaların bölünerek çoğalmasıdır.
-bir ata canlıdan 2 tane aynı canlı oluşur.
-oluşan canlılarda belli büyüklüğe ulaştığında onlarda bölünerek çoğalır.
-amip,öglena ,terliksi hayvan ve bakterilerde görülen eşeysiz üreme şeklidir.
2.Tomurcuklanarak Üreme: Ana canlının vücudunda bir çıkıntı oluşur ve bu çıkıntı büyüyerek ana canlının aynısı bir canlı oluşur.Oluşan canlı ana canlıdan ayrılarak yaşamına devam edebilir ya da ana canlıyla birlikte yaşamına devam eder.
- Genellikle hidra ,bira mayası,deniz anası ve mercanlar da görülür.
3.Rejenerasyonla üreme :Canlıların vücudundan kopan parçasından yeni canlı oluşmasına rejenerasyonla üreme denir.
- rejenerasyonla üreme hayvanlarda görülür.
-kopan her bir parçasında yeni canlı oluşur.
-deniz yıldızı,toprak solucanı ve yassı solucanda görülür.
- rejenerasyonla üreme hayvanlarda görülür.
-kopan her bir parçasında yeni canlı oluşur.
-deniz yıldızı,toprak solucanı ve yassı solucanda görülür.
***kertenkele tehlike anında kuyruğunu koparır ve daha sonra tekrardan oluşur.ama kopan kuyruğundan yeni kertenkele oluşmaz bu da sadece rejenerasyondur dikkat edilmesi gereken hususus rejenerasyonla üreme ile karıştılırmamalıdır.
-karaciğerden kopan parçanın kendini onarması rejenerasyona örnektir.
-gül ,soğan ,patates,sarımsak ve çilek vb. bitkilerde görülür.
not: tüm eşeysiz üreme çeşitlerinde kalıtsal çeşitlilik görülmez. oluşan canlılar ata canlının aynısıdır.
